Trạm dừng "Tazaki Tsukuru không màu và những năm tháng hành hương" - Murakami Harumi

   

Bạn cảm thấy sao nếu trong một giấc mơ, bạn đứng giữa một khoảng không gian rộng lớn, trước mắt mình là những hình nhân muôn vạn sắc màu vây quanh nhảy múa, và chỉ sau tích tắc bạn muốn lao vào cuộc chơi lại bị ném ra khỏi đó. Lý do? Vì bạn trong suốt? Bạn xấu xí? Bạn đen tối? Bạn không thể tham gia trò chơi?

Không.

Bạn không có màu, câu trả lời thật khó hình dung.

Đó là vì bạn không màu.
Nếu nhắm mắt và tưởng tượng một lần nữa, giữa những hình nhân sắc màu rực rỡ và đồng loại hình nhân không màu, bạn chọn được không. Lượt chọn không dành cho bạn, trừ phi bạn tự mình nghĩ. Còn trong đây, dành cho Tsukuru-kun.

Review: 色彩を持たない多崎つくると、彼の巡礼の年

Tazaki Tsukuru không màu và những năm tháng hành hương 

- Murakami Harumi -

Tên Nhật: Shikisai wo motanai Tazaki Tsukuru to, kare no junrei no toshi.

Tên Tiếng anh: Colorless Tsukuru Tazaki and His Years of Pilgrimage.

Đây không phải lần đầu tiên tôi đọc sách của ông, vậy nên khi nhìn thấy tên của ông, tôi cũng không thấy lạ. Tác phẩm “Rừng Na Uy” của ông nổi tiếng với hàng triệu độc giả trên khắp thế giới, nhưng cuốn đầu tiên tôi biết đến tên tuổi của ông lại là “Phía nam biên giới, phía tây mặt trời”.

Một cách ngẫu nhiên, tôi chọn tác phẩm “Tazaki Tsukuru không màu và những năm tháng hành hương” làm bài review tuần này cho mình. Có lẽ là tôi bị cuốn hút bởi cái tựa đề, người ta thường gọi tắt là “tsukuru”, và tôi bị lôi kéo theo mạch của câu truyện ngay từ những dòng đầu tiên.

 Có lẽ tôi chưa hiểu nhiều về ông cũng như những tác phẩm ông viết, lẽ dĩ nhiên vì tôi chưa đọc qua hết những quyển sách ấy. Và tôi tự hỏi liệu chúng có gì khác với tác phẩm này hay không? Cũng có thể, tác phẩm này sẽ là cánh cửa để tôi có thể đến gần hơn với thế giới của Harumi.

 Tác phẩm được xuất bản thành sách và ra mắt vào tháng 2 năm 2013. Đây cũng là tiểu thuyết đầu tiên trong vòng ba năm kể từ tập cuối tiểu thuyết 1Q84 phát hành năm 2010. 

Trước khi đọc qua tác phẩm này, tôi có lên mạng xem một vài bài cảm nhận khác, từ những vị độc giả yêu thích nhà văn Harumi thật sự. Những lời cảm nhận chân thật, rất đỗi tinh tế, dù đó là từ một chị sinh viên, một bà mẹ, hay từ một người đàn ông trung niên,… Họ nói, trong câu chuyện là những con người khác nhau, những nhân vật bao bọc mình trong sự cô độc, và những con người ấy có khi đánh mất một phần của chính mình. Nhân vật của ông đều “đặc biệt” đến thế. Mặc dù “không có gì” nhưng làm người ta nhớ mãi.

Ngay từ lúc ấy, dù chưa đọc tác phẩm một lần nào, tôi vẫn yêu thích nó. Tôi thích bài cảm nhận của bác BeP, “Chuyến hành hương của Murakami, và triệu triệu sắc màu”. Bạn thử đọc những dòng bác ấy viết về truyện Tsukuru và Murakami, bạn mới cảm thấy những câu văn tuyệt diệu như thế nào. Nhưng tôi không trích đoạn cảm nhận của bác ấy, vì đó là thuộc về bản quyền riêng trang của bác, tôi không có quyền xâm phạm.

 Trong tác phẩm mới nhất của mình, Haruki Murakami dựng nên câu chuyện về chàng Tazaki Tsukuru, 36 tuổi. Anh là nhân viên thiết kế nhà ga ở Tokyo, độc thân, thể chất khỏe mạnh, được hưởng khoản thừa kế lớn từ cha - một doanh nhân thành công trong lĩnh vực bất động sản. Với những điều kiện đó, Tsukuru hoàn toàn là một người đàn ông ưu tú, cuộc sống nhìn bề ngoài tốt đẹp. Thế nhưng, ẩn sâu trong tâm hồn là những hố đen thương tổn mà anh cố chôn chặt.

Thời trung học, Tsukuru có bốn người bạn thân. Bọn họ tạo thành một nhóm hài hòa, thống nhất hoàn hảo. Trong tên Hán tự của bốn người bạn đều có từ chỉ màu sắc: hai bạn trai có từ "Đỏ" và "Xanh", hai bạn gái có từ "Đen" và "Trắng". Họ nhanh chóng gọi nhau bằng màu sắc thay cho tên, duy chỉ có Tazaki Tsukuru không có từ chỉ màu sắc, nên được gọi là "Tsukuru không màu". 

Trong cuốn tiểu thuyết mới nhất của mình, Haruki Murakami đặt các nhân vật vào bối cảnh hiện đại, nhưng cuộc sống của các nhân vật không chịu sự chi phối của công nghệ số - thứ đang ảnh hưởng tới đời sống của phần lớn dân thành thị. Các nhân vật vẫn mang nét đặc trưng trong tiểu thuyết của Murakami: thích bơi, nghe nhạc cổ điển, làm tình, và vấp phải một vấn đề về tâm lý.

Các nhân vật liên lạc với nhau bằng điện thoại bàn, họ nghe nhạc bằng đĩa than, đọc sách ở thư viện. Chi tiết hiếm hoi nhắc tới việc dùng thư điện tử và tra thông tin bằng Google, thì nhân vật của Murakami đã đưa ra quan điểm: "Về cơ bản, chúng ta đang sống trong một thời đại dửng dưng, nhưng đồng thời cũng bị bao bọc bởi một khối lượng thông tin khổng lồ về những người khác. Nếu muốn, bất cứ lúc nào chúng ta cũng có thể dễ dàng lấy được những thông tin như thế. Dẫu vậy, chúng ta thật sự gần như chẳng biết gì về mọi người".

Không gắn với Internet hay nhiều thứ thuộc kỹ thuật số vốn được xem là nhanh, thông minh, sôi động, nhân vật trong tác phẩm này dường như đều sống nhiều với nội tâm của chính mình. Giữa thời đại mà facebook, mạng xã hội phát triển mạnh những nhân vật như Tsukuru giống như những tâm hồn mong manh, trôi dạt, khó lòng kết nối với người khác. Thông điệp về sự cô độc của những tâm hồn nhạy cảm do đó được nhấn mạnh.

Truyện đã được xuất bản tại Việt Nam, nhưng với những độc giả của riêng Murakami trên toàn thế giới, tác phẩm rất nổi tiếng. Ở nước ngoài tổ chức riêng cuộc thi thiết kế bìa Tazaki Tsukuru không màu và những năm tháng hành hương, nên hình ảnh bìa cuốn sách này bản Anh và Nhật rất tuyệt, cũng rất nhiều, rất sáng tạo, cũng rất phong cách. Nhưng khi đến Việt Nam xuất bản thì...

Lan man: Cơ mà không liên quan, nhưng lượn qua lượn lại net xong chợt thấy mình viết cảm nhận Tsukuru tung đúng thời điểm ghê í chứ, trong khi các trang mạng xã hội bình luận ầm ầm chiếc áo gây tranh cãi toàn thế giới: "Xanh-đen" hay "vàng-trắng"? :)))))))))))

Dương Phiêu Linh